مرز تنبیه و تشویق

آنقدر پست ننوشتم بمانم توی تعارف با وجدانم و تا این پست را به سرانجام برسانم. زیرا که پست های پیشین را نوشته بودم. نوشته بودم که قاطع بودن دلیل مهربان نبودن نیست. نوشته بودم قاطعیت با عصبانیت متفاوت است. اما باید می نوشتم قاطعیت تا کجا. این یک پست الزامی است در راستای دو پست پیشین. مطالب زیر را بر اساس صحبت های دکتر هلاکویی می نویسم:

همه ما تمایل داریم که فرزندان خود را به کار درست واداریم و از انجام کار نادرست بازداریم. بدین منظور  می توان سیستم را تقویت یا تضعیف کرد.

1. تقویت  مقبت*: تقویت مثبت زمانی است که به سیستم چیزی اضافه می کنیم. مثلاً به کودک می گوییم اگر فلان کار خوب را انجام بدهد به او جایزه می دهیم

2. تقویت منفی**:  در این روش با حذف کاری که کودک دوست ندارد به او کمک می کنیم. مثلاً به او می گوییم برای آنکه درس بخواند مرتب نکردن اتاقش بلامانع است.

 

روش اول خیلی خوب است اما اشکال  روش دوم این است که به کاری که در واقع بد نیست، مانند مرتب کردن اتاق بار منفی می دهیم.

 

دو نوع تنبیه داریم:

3. تنبیه مثبت***: زمانی است که به مجموعه چیز بدی اضافه می کنیم. برای مثال  زمانی که کودک مرتکب یک رفتار نادرست می شود روی دستش می زنیم یا به اوحرف بد می زنیم.

4. تنبیه منفی****: وقتی می خواهیم بچه ای را انجام کاری باز داریم.،  او را محروم می کنیم از چیزی که حیاتی نیست اما او دوست دارد. در این روش چیزی از مجموعه حذف کرده ایم. برای مثال زمانی که  به کودک می گوییم به دلیل انجام کار نادرستش اجازه تلویزیون دیدن ندارد یا به او تایم اوت***** می دهیم.

 

تحقیقات نشان می دهند بهترین روش برای رسیدن به بهترین نتیجه زمانی است که از تقویت مثبت استفاده می کنیم. و وقتی دست ما از همه جا کوتاه است سراغ تنبیه منفی می رویم. اما تنبیه منفی گرفتاری ها و مسایل خودش را دارد.

 

اگر ما پدر و مادر هستیم و هزار مرتبه قرار است فرزندمان را به کار خوب وا داریم و از انجام کار بد باز داریم:

نهصد دفعه از تقویت مثبت استفاده می کنیم.

نه دفعه از تقویت منفی استفاده می کنیم.

یک دفعه از تنبیه مثبت

 و نود دفعه در شرایط نامناسب از تنبيه منفي بايد استفاده کرد.

 

و البته این روزها تلاش می کنیم تا به الگوی مرجع نزدیک تر باشیم. شما هم تلاش کنید.

و به گمانم وقت آن باشد تا کاغذ و قلم  برداریم و یک گوشه ای یادداشت کنیم که در کارنامه والد بودنمان دقیقاً از هر کدام از گزینه های فوق دقیقاً چند عدد داریم و برای نزدیک شدن به این الگو چقدر باید تلاش کنیم.

*positive reinforcement

**negative reinforcement

***positive punishment

****negative punishment

*****time out

 

پانوشت: تایم اوت همان روش صندلی تنهایی می باشد.

 

 

اینجا هم می توانید کامنت بگذارید.